Zwyczaj pierwotnie słowiański, a dziś zwany najczęściej jako lany poniedziałek. Mowa oczywiście o Śmigusie - Dyngusie. Dawniej były to dwa odrębne zwyczaje (trwały dwa dni - poniedziałek i wtorek), które zetknęły się w granicach XV i XVI wieku. Śmigus polegał na symbolicznym biciu witkami wierzby i oblewaniu wodą, co miało symbolizować oczyszczenie organizmu z chorób i brudu. Natomiast słowo dyngus - wywodzi się z niemieckiego "dingen" i oznacza wykupywać się. Dawało to możliwość wykupienia się pisankami od podwójnego lania.
"Oczywiście najbardziej znanym i do dziś kultywowanym zwyczajem jest wzajemne oblewanie się wodą" - powiedział Radiu Centrum Robert Kotschmarów, z Towarzystwa Żywej Archeologii: "Najpierw oblewało się panny. A we wtorek to panny odwdzięczały się i ganiały z wodą kawalerów. Przed samym laniem to raczej się nie uciekało. Co prawda panny uciekały, ale nie tak za szybko. Z jednej strony nikt nie chciał być przemoczony do suchej nitki. Jednak z drugiej strony, jak panna nie była oblana wodą i wysmagana witkami - znaczyło to, że nikt jej nie chciał i grozi jej staropanieństwo. Tak więc była to mało kusząca perspektywa. Podobne znaczenie miało to dla kawalerów. Jak chłopak był przemoczony do suchej nitki - to oznaczało, że ma wzięcie. Jak któryś stał suchy - to nikt go nie chciał. Dziś te zwyczaje naszych przodków ulegają powoli zatraceniu, bo nikt nie traktuje oblewania wodą i ganiania się witkami brzozowymi jako przepędzanie chorób czy złych mocy."

Dziś lany poniedziałek - to doskonała zabawa dla wszystkich. To jedyny dzień w roku, kiedy możemy bez większych konsekwencji oblewać znajomych i bliskich.

marciniakrc.fm