W Orlinie Wielkiej w powiecie pleszewskim znajduje się jeden z największych i najlepiej zachowanych cmentarzy olęderskich w regionie. Najstarsze groby pochodzą z połowy XIX wieku, najnowsze z lat 40 XX wieku. Osadnicy z Europy Zachodniej przybyli do Orliny Wielkiej w 1784 roku. Uciekali stąd przed Armią Czerwoną na początku 1945 r.

Intensywne osadnictwo w Puszczy Pyzdrskiej zaczęło się jeszcze przed zaborami, za panowania króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Wojna północna, epidemie, spustoszyły Wielkopolskę, dlatego sprowadzano osadników z przeludnionego zachodu i lokowano ich na prawie olęderskim. Orlińskie Olędry Małe i Wielkie w gminie Gizałki założył na terenach pobagiennych hrabia Franciszek Stadnicki. Olędrzy karczowali lasy, płacili podatki, zakładali wsie, budowali z rudy darniowej domy, szkoły, kaplice, zakładali cmentarze. I tak było prawie 160 lat. Aklimatyzowali się, zawierali związki małżeńskie z Polakami, z którymi współistnieli do II wojny światowej. W 1945 roku uciekali przed Armią Czerwoną, zostawili domy, pola i groby bliskich. Pozostałości dużego cmentarza przetrwały w Orlinie Wielkiej w lesie. Są resztki ogrodzenia z rudy darniowej i pomniki. Na niektórych jeszcze widać nazwiska i daty, w niedzielę paliło się kilka zniczy, to znaczy, że ktoś groby nawiedza.
Więcej o Olędrach przeczytacie TUTAJ [kliknij].