Ulica Franciszkańska od strony ulicy Targowej w Kaliszu to można powiedzieć najbardziej "malownicza" ulica w mieście. A to za sprawą Ulicznej Galerii Światowego Malarstwa, której inicjatorem jest Mariusz Hertmann. Dzięki niemu przechodnie mogli już podziwiać dzieła Botticellego, Matejki, Weydena, Malewicza, Gerarda Davida, Jana Gossaerta... Teraz przyszła kolej na El Greco i jego "Widok na Toledo".

"To jedno z późnych dzieł El Greca. Pokazuje miasto na wzgórzu przed burzą. Na pierwszym planie wije się rzeka Tag, nieco dalej widać rzymski most Alcantara (dwie arkady), w głębi stoją wysmukła wieża katedry i bryła Alkazaru (pałac twierdza). Topograficzne niewiele się zgadza; poszczególne elementy pejzażu są poprzesuwane. Artysta nie chciał odwzorowywać realiów. Dla El Greca zawsze najważniejsze było światło. Malarz wielokrotnie wykorzystywał ukochane Toledo w swoich pracach religijnych jako tło dla scen ze świętymi. Ale teraz, gdy błyskawica odrealniła krajobraz, samo miasto stało się godne uwiecznienia. Żeby pokazać świetlne widowisko , malarz obrysował budynki białymi liniami i wyostrzył kolory; zestawiając kanarkową żółć poniżej linii zabudowań z granatowym prawie czarnym niebem osiągnął niebywałe napięcie kolorystyczne. Dramatycznie poszarpane chmury wzmagają ekspresję, przenosząc realny obraz Toledo w świat wizji i niemal religijnej ekstazy. Dzieło doskonale charakteryzuje styl El Greca: od sposobu budowania przestrzeni przez piętrzenie elementów, dążenie do wertykalizmu (wydłużone kształty), po raczej chłodną gamę barw i dominującą rolę światła w budowaniu całości. W przyszłości Kreteńczykiem zafascynują się romantycy i XX-wieczna awangarda" - opowiada Mariusz Hertmann.

Oryginał dzieła znajduje się w Metropolitan Museum of Art. W Nowym Jorku.

El Greco, właściwie Dominikos Theotokopulos (1541-1614)

Urodził się w Kandii (obecnie Iraklion) na Krecie w mieszczańskiej rodzinie prawosławnych Greków. Uczył się od malarzy bizantyńskich ikon. Po uzyskaniu tytułu malarza udał się w podróż do Wenecji i Rzymu. Wśród jego mistrzów wymienia się Tycjana i Tintoretta. W Wiecznym Mieście został przyjęty w poczet członków korporacji malarzy - Akademii św. Łukasza. Miejscem jego artystycznego spełnienia miało się okazać hiszpańskie Toledo. Artysta przybył tutaj w 1577 r., licząc na zlecenia od jednego z najwspanialszych mecenasów Europy i fanatycznego katolika - Filipa II. Sztuka Greka nie spodobała się królowi. Mimo tego malarz stał się niezwykle popularny, otrzymując zlecenie kościelne i prywatne. Był dumny ze swojego pochodzenia. Wszystkie dzieła sygnował oryginalnym imieniem i nazwiskiem, czasem z dopiskiem "Kreteńczyk", używając liter alfabetu greckiego. Zmarł w Toledo; został pochowany w krypcie kościoła Santo Domingo el Antiguo, do którego wykonał malowidła ołtarzowe na początku swojej hiszpańskiej drogi.
Dzisiaj Toledo słynie z dzieł Dominikosa Theotokopulosa zwanego przez Hiszpanów "El Greco". W historii malarstwa europejskiego jego sztuka, wiązana z nurtem manierystycznym, zajmuje miejsce szczególne i odrębne.