Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu & radioCENTRUM_106.4 zapraszają na pierwsze w Nowym Roku spotkanie z cyklu wykładów popularno - naukowych Fotoplastikon - Kalisz na Fotografiach XIX i XX wieku pt. „Kaliskie fantasmagorie XIX-XX wieku, czyli opowieść o zapomnianych wizjach przyszłości miasta”. Niedziela 26 stycznia, godz. 17:00 sala studio Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu, ul. Łazienna 6, obok Parku Miejskiego.

W pierwszym w roku 2020 wykładzie z cyklu „Fotoplastikon" spróbujemy się zastanowić nad rolą urbanistyki i niezrealizowanych projektów architektonicznych dla Kalisza, powstałych pod koniec XIX i w pierwszym półwieczu XX wieku. Wykład wygłosi Makary Górzyński.

Miasto, które z oddali wydawało się czystym złotem, ale z bliska, w otoczonej wodą dolinie – niemal dusiło, tłumiło, zasnuwało mgłą. Rozblask przyciągający panoramą; linią wież, kopuł, stojących na koronie wzgórz ogromnych budowli. Zatopione w zieleni senne dzielnice jednakowych domów z równo przystrzyżonymi żywopłotami i czujną obserwacją zza firanek, rogów i kamer. Osuwający się ze skarpy w dolinę Prosny czar ogrodów, łąk, promenad i dźwięki znad przystani wodnych. Ukryte w zakamarku pamięci wspomnienie. Krótki rzut oka na rozłożone w archiwalnych zakamarkach plansze. Na owalnych, gwiaździstych placach kołują tramwaje w barwach kaliskiego herbu. Słyszymy języki ludzi z całej Europy i Azji, mieszkających w wielopiętrowych, wspaniałych hotelach nowego śródmieścia wzdłuż szosy wrocławskiej. Na bulwarach kwitnie wieczorne życie; w oddali widać dymy nad dzielnicami przemysłowymi. Hałas pociągów pędzących po estakadach nad Prosną. Modernistyczne szkoły, osiedla, bloki i luksusowe kamienice w parku. Niewidzialna dzielnica uniwersytecka. Dworzec kolejowy z 10 peronami. Pustka wielkich placów i szerokich arterii przecinających śródmieście, z zagubioną starą częścią Kalisza, gdzieś w tle. Najstarsze miasto. Ale nie widzimy dobrze. Pamiętamy jakieś urywki, artykuł w gazecie, historię czyjegoś wspomnienia, kuszą nas wizualizacje i opowieści.

na fot.: fragment koncepcji projektowej z jednostki nr 1039 w zespole Wojewódzkie Biuro Planowania Przestrzennego w Kaliszu, ze zbiorów Archiwum Państwowego w Kaliszu.

Spróbujmy zajrzeć do archiwum niezaistniałego Kalisza, a może Kaliszów. Musimy jednak uważać, bo wedle słowników fantasmagorie to: „1. przywidzenie, złudzenie wzrokowe; 2. fantastyczne, wyobrażone obrazy, wizje pobudzonej wyobraźni ". Zapraszamy na wykład popularnonaukowy, podczas którego spróbujemy się zastanowić nad rolą urbanistyki i niezrealizowanych projektów architektonicznych dla Kalisza, które powstały pod koniec XIX i w pierwszym półwieczu XX wieku. Warto, żeby dostrzec przywidzenie w archiwach, ale też, żeby odróżnić sen o mieście od zmyślenia.